نخ پلی استر فیلامنتی

امروزه نخ پلی استر (به خصوص نخ‌های پلی استر فیلامنتی POY, DTY, FDY, …) بیش از پنبه و پشم در صنعت نساجی مورد استفاده قرار می‌گیرد و همانطور که نمودار زیر نشان می‌دهد همچنان تولید این الیاف و تقاضا برای آن در صنعت نساجی و پوشاک در حال افزایش است.

در نمودار زیر زنجیره ارزش در صنعت نساجی برای محصولات پلی استری مشاهده می‌شود. چنانچه مشخص است شروع زنجیره با نفت خام است که استخراج و تصفیه و سپس مواد نفتی گوناگون از آن طی فرآیند تقطیر و پالایش تولید می‌گردد. در ادامه با استفاده از دو ماده نفتی شامل یک اسید (اسید ترفتالیک) و یک الکل (اتیلن گلیکول)، اتیلن ترفتالات به دست می‌آید و با پلیمریزاسیون آن پلی اتیلن ترفتالات (PET) که یک پلی استر است تشکیل می‌شود. این پلیمر می‌تواند به شکل الیاف (بریده بریده به طول‌های کوتاه) یا بلند (فیلامنت یکسره) در بیاید.

با ذوب ریسی چیپس پلی استر (PET)، نخ پلی استر فیلامنتی POY (نخ نیمه آرایش یافته – Partially Oriented Yarn) تولید می‌شود. این نخ به عنوان ماده اولیه جهت تولید نخ‌های DTY ،FDY،ATY و ITY به کار می‌رود.

با استفاده از فرآیند تکسچرایزینگ بر روی نخ POY (نخ تکسچره شده – Drawn Textured Yarn) یا DTY حاصل می‌گردد. در واقع، این نخ زمانی به دست می‌آید که نخ POY به طور همزمان تابیده و کشیده گردد. در این فرآیند در نقاط مشخصی از نخ، نقطه جوش یا گیره ایجاد می‌شود و نخ مینگل تهیه می‌گردد. نخ DTY در ایران بیشتر به نام نخ‌های ترویرا شناخته می‌شود.

خواص پلی استر

مزایا:

شستشو، خشک کردن و نگهداری از آن آسان است.

مقاومت بالایی در برابر نور، چروک‌پذیری، نیروی کششی و سایشی، میکرو ارگانیزم‌ها و حشرات دارد.

معایب: جذب رطوبت پایین، زیر دست زبر، رنگرزی سخت، توان حفظ حرارتی پایین

اصلاح خواص پلی استر

پلی استر با رنگ‌پذیری بالا:

ایجاد تغییراتی در زنجیره‌ مولکولی پلی استر که باعث افزایش رنگ‌پذیری و نفوذ رنگ به داخل ساختار آن می‌شود.

پلی استر با پرزدهی کم

با کاهش وزن مولکولی پلی‌استر پرزدهی آن را کاهش می‌دهند.

تغییر سطح مقطع در پلی استر (COOLMAX – کول مکس)

با اصلاح سطح مقطع پلی استر، شیارهایی در آن ایجاد می‌شود (سطح مقطع پروفیلی) که باعث انتقال رطوبت و تنظیم حرارت می‌شود. این ویژگی در لباس‌های ورزشی و ایجاد احساس راحتی در لباس اهمیت دارد.